Agenda

Zie verleden, heden en toekomst door de ogen van A3…

Vogelgriep uitbraak 2021-2023 / Bird flu

26 oktober 2021 - 31 december 2023

Sinds 26 oktober 2021 gelden in Nederland landelijke maatregelen tegen vogelgriep, ook vogelpest of aviaire influenza genoemd.

Let op: raak dode vogels niet aan.

In oktober 2020 werd in Nederland bij wilde vogels het zeer besmettelijke type H5N8 vastgesteld. Op 23 oktober 2020 kwam er weer een ophokplicht voor bedrijven met commercieel gehouden gevogelte. Eendenhouderijen kregen ook te maken met hygiënevoorschriften voor stalstrooisel. Op 29 oktober 2020 volgde een afschermplicht voor vogels in dierentuinen, kinderboerderijen en bij hobbydierhouders. Op 19 juni 2021 werd de ophok- en afschermplicht in 5 van de 20 landelijke regio’s ingetrokken. Op 26 oktober 2021 echter werd de afscherm- en ophokplicht opnieuw in heel Nederland van kracht. Alle dierentuinen, kinderboerderijen en eigenaren van hobbyvogels moeten hun pluimvee en watervogels weer afschermen. Bij commerciële pluimveebedrijven zijn er extra hygiënemaatregelen voor personeel en bezoek verplicht. In december 2021 meldde het Duitse Friedrich-Loeffler-Instituut (FLI) dat Europa te maken heeft met de zwaarste uitbraak van vogelgriep ooit. In de periode oktober 2021 – oktober 2022 werden in Nederland 4,9 miljoen kippen, kalkoenen en eenden geruimd. In de periode tot en met februari 2023 was dat aantal gestegen tot 6,6 miljoen vogels. Ook roofdieren, met name vossen, bunzings en steenmarters bleken besmet te worden door het virus.

Vogelgriep is een ziekte die voorkomt bij vogels, voornamelijk hoenderachtigen, die griepachtige verschijnselen veroorzaakt, met sufheid, tranende ogen en opgezette kelen. Ook verkleurt de kam van de vogel. Sommige vogels sterven direct na de eerste besmetting. De incubatietijd bedraagt drie dagen tot twee weken. De ziekte is dodelijk voor kippen, kalkoenen, ganzen, roofvogels en eenden. Het risico dat mensen in Europa met vogelgriep besmet raken is zeer klein. De veroorzaker van de ziekte is een variant van het influenzavirus: het influenza A-virus. Dit virus is zeer variabel, zodat telkens nieuwe varianten ontstaan. Virussen vermenigvuldigen in een gastheercel. In één op de 10.000 gevallen kan door kleine foutjes in het vermenigvuldigingsproces (mutaties) een virus ontstaan dat anders, en mogelijk gevaarlijker, is dan het oorspronkelijke virus. Dit mutatieproces bij virussen heet antigene drift. Bij influenza A-virussen komt ook reassortment voor waarbij verschillende virussen genetisch materiaal met elkaar uitwisselen, genaamd antigene shift. Een laagpathogeen aviair influenzavirus kan muteren tot een hoogpathogeen virus dat een zeer besmettelijke, dodelijke variant voor de meeste vogelsoorten vormt. De vogelpest heeft overigens niets te maken met de pest die in de middeleeuwen in Europa voorkwam.