Woningnood in Nederland in de 21e eeuw

Geplaatst op door

Woningnood is een tekort aan woningen. De term wordt vooral gebruikt in Nederland. Meestal gaat het hierbij om een tekort aan sociale huurwoningen, woningen die bestemd zijn voor mensen met een relatief laag inkomen, en die eigendom zijn van woningcorporaties of gemeentelijke woningbedrijven. 

Index:

Introductie
Geschiedenis, Wat vooraf ging
Waarom er in Nederland zoveel daklozen zijn
Hennep
Huurverhoging nodig, omdat investeerders pensioenfondsen zijn die moeten kunnen uitkeren
Niet wachten op een sociale huurwoning? Met smeergeld zo geregeld
Minister Ollongren toont zich een omgekeerde Schaefer
Gentrificatie
Huren
Schimmige procedures en vriendjespolitiek bij toewijzing nieuwbouwhuizen
Kraken in Nederland
Kleiner wonen / Tiny house
Stad als huurbaas tegen te dure huurwoning
Koninklijk
Stijgende huizenprijzen
Zo werd ons woonrecht, een grondrecht en een mensenrecht, uit de weg geruimd
Wonen op water
Zelfwoonplicht
Doorstroming
Blackstone als nieuwe huisbaas – onderzoek SOMO
Amsterdam
Schipholherrie
Duurzaam wonen
Studentenhuisvesting

Links

Introductie:
Een woningnood, ook wel een woningtekort, huizencrisis, woningcrisis of wooncrisis genoemd, is een situatie waarin er een tekort aan (betaalbare) woningen is om de bevolking in een gegeven gebied te huisvesten. Woningnood komt voor in ruwweg twee vormen:

  • Een absoluut tekort aan beschikbare woningen om mensen te huisvesten, bijvoorbeeld door een snelle bevolkingsgroei (door een babyboom of een vluchtelingenstroom) of na grootschalige verwoesting van woningen (door een natuurramp of een oorlog).
  • Een tekort aan relatief betaalbare woningen, wat wil zeggen dat aanzienlijke aantallen woningzoekenden de koop- of huurprijzen van beschikbare woningen niet kunnen betalen. In dit geval is er vaak een tekort aan sociale huurwoningen (woningen die bestemd zijn voor mensen met een relatief laag inkomen en die eigendom zijn van woningcorporaties of gemeentelijke woningbedrijven) of aan betaalbare woningen in vrije huursector (waar vooral woningzoekenden met een middeninkomen behoefte aan hebben).

Aan het begin van de 21e eeuw was er tekort aan betaalbare woningen. Doordat de vraag naar koopwoningen structureel groter was dan het aanbod stegen de huizenprijzen zeer snel in de jaren vlak voor en vlak na de eeuwwisseling. Daardoor werden koopwoningen onbereikbaar voor starters op de woningmarkt en mensen met een laag of modaal inkomen. Tegelijkertijd bleef er een tekort aan goedkopere huurwoningen.

Onder minister Sybilla Dekker van Kabinet-Balkenende II werd een wetsvoorstel voorbereid dat voorzag in verdere liberalisering van de huurmarkt – de eerste liberalisatie stamt uit 1994. Liberalisering zou voor meer huurwoningen en betere doorstroming moeten zorgen, waardoor de wachttijden zouden verkleinen. Als verhuurders meer huur mogen vragen, zo redeneerde Dekker, wordt het aantrekkelijker om woningen te verhuren en te bouwen. Dekker eiste wel dat de woningcorporaties dan ook meer betaalbare huurwoningen zouden bouwen. Het plan van Dekker was omstreden: volgens velen zou het in de praktijk alleen maar tot hogere huren leiden en was er geen enkele garantie dat er meer huurwoningen zouden komen, laat staan goedkopere huurwoningen. Met name het actiecomité Stop Dekker liet van zich horen. Op 5 december 2006 verklaarde de Eerste Kamer het wetsvoorstel controversieel.

De plannen van Dekker zijn niet doorgegaan, nog steeds gelden voor liberalisatie dezelfde regels als in 1994. De liberalisatiegrens was in 2018 € 710,68 per maand. Bij geliberaliseerde huur heeft een verhuurder meer vrijheid bij het bepalen van de huurprijs en de huurverhoging. Het woningwaarderingsstelsel en de jaarlijkse maximale huurverhogingspercentages zijn niet van toepassing. Een verhuurder mag bij deze woningen dus vragen wat hij wil, een huurder kan wel binnen een half jaar na het aangaan van een huurcontract aan de Huurcommissie vragen om de woning te beoordelen. De Huurcommissie kijkt dan of de verhuurder terecht een geliberaliseerde huur vraagt.


Geschiedenis, Wat vooraf ging:

Waarom er in Nederland zoveel daklozen zijn:

Daklozen

Hennep:

Gentrificatie:

VPRO Tegenlicht, 5 november 2017
Grote steden in de wereld zijn een magneet geworden voor nieuwkomers, toeristen, expats en laptop-nomaden. In onze hoofdstad Amsterdam neemt de druk ook toe. De komende vijftien jaar moet de stad doorgroeien naar het magische getal van 1 miljoen inwoners. Gaan we daarmee Londen of Parijs achterna, waar de middenklasse verdwijnt? Wat doet dat met de hoofdstad en is er wat tegen te doen?


Huren:

Twitter: ‘Pas regels aan en pak kansen‘

Kraken in Nederland:
Kraken is het zonder toestemming van de eigenaar in gebruik nemen van een onroerende zaak in de vorm van een ongebruikt terrein, gebouw of ruimte daarvan. Ook het kraken van woonboten en stacaravans is mogelijk, omdat deze op grond van jurisprudentie in dergelijke kwesties als onroerende zaken beschouwd dienen te worden.

Schattingen lopen uiteen over het aantal mensen die wereldwijd gekraakt leven. Econoom Alan Krueger schat het huidige aantal op tussen de 400 en 600 miljoen. Auteur Robert Neuwirth schat dat 1 miljard mensen gekraakt leven, met daarbij de schatting dat in 2030 dat aantal rond de 2 miljard zal liggen en tegen 2050 rond de 3 miljard. Bij deze cijfers gaat het voornamelijk om huizen die illegaal gebouwd worden op grond die eigendom is van anderen. De grond wordt dus gekraakt.

Per 1 oktober 2010 is kraken in Nederland bij wet verboden. Vanaf de invoering van de Wet kraken en leegstand tot juni 2012 zijn in Amsterdam 330 kraakpanden ontruimd, zo maakte burgemeester Eberhard van der Laan bekend. Merendeels gebeurde in vijf zogenoemde ontruimingsrondes. Volgens politiecommissaris Leen Schaap, als algemeen commandant verantwoordelijk voor de ontruimingen, waren er in genoemde maand in heel Amsterdam nog slechts 23 kraakpanden over. Hij zei dat er geen grote ontruimingsrondes meer nodig waren en concludeerde: ‘Amsterdam kun je geen krakersstad meer noemen’.



Kleiner wonen / Tiny house:


Stad als huurbaas tegen te dure huurwoning:


Koninklijk:

Stijgende huizenprijzen:
Vanaf 2019 schoten de prijzen van woningen de lucht in: de gemiddelde huizenprijs lag in 2013 nog op 211.000 euro en was in 2021 gestegen naar een gemiddelde prijs van 365.000 euro. De oorzaak van deze “woningcrisis” of “wooncrisis” was dat er lang te weinig woningen gebouwd waren om de vraag bij te houden. In 2019 werd de snelheid verder vertraagd door de stikstofcrisis. Vooral door het groeiende aantal arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa groeide de bevolking veel harder dan werd verwacht. In 2021 werd berekend dat in 2030 een miljoen woningen extra nodig waren om de krapte op te lossen.

Hoogleraar Jan Latten stelde in 2020 dat Nederland structureel meer mensen toelaat dan dat het woningen bijbouwt. Bevolkingsgroei is volgens hem een taboe waar door de politiek liever over wordt gezwegen. Door het tekort aan woningen ontstaan nieuwe initiatieven zoals zogenaamde tiny houses, tijdelijke woningen, het splitsen van woningen en het transformeren van winkelruimte.

Zo werd ons woonrecht, een grondrecht en een mensenrecht, uit de weg geruimd:

Ze wonen hun hele leven in de Rotterdamse Tweebosbuurt en nu moeten ze weg voor ‘sociale stijgers’? Terwijl de corporatie Vestia al met de sloop is begonnen, blijven ze zich verzetten. Daarbij vinden ze de Verenigde Naties aan hun zijde.

Wonen op water:

Discussie:


(Gebrek aan) onderhoud:

Zelfwoonplicht:

Doorstroming:

Blackstone als nieuwe huisbaas – onderzoek SOMO:

Amsterdam:


Schipholherrie:

Duurzaam:

Studentenhuisvesting:

Links:
Woningnood in Nederland in de 21e eeuw

Woningnood, Zembla (NPS – VARA), 24 februari 2005

Huurverhoging woonruimte 2020

Hoe de overheid zelf de woningnood creëerde

Agenda – Ieder een dak boven het hoofd – petitie

Waarom is een betaalbaar huurhuis vinden zo moeilijk?

Agenda – De favoriete woonpionier : wie helpt ons versneld de wooncrisis uit? – finale (TV PdZ livecast)

Amsterdam gaat langdurige leegstand van woningen beboeten

Onder de pannen

Voor wie gaan we bouwen, bouwen, bouwen?

Klimaatbestendige nieuwbouw – wat kost dat?

Agenda – Woonprotest : mars tegen leegstand

Agenda – Amsterdam zoekt hulp bij het huisvesten van kwetsbaren, maar vangt overal bot – behalve in Zaanstad en Purmerend